پێشەکی
زۆر جار لە سیستەمی وەگڕخەری کۆمپیوترەکەمان بە شوێنی پەڕگە یان فایلێک دەگەڕین کە پێشتر سڕیومانەتەوە، ئێستا پێویستمان پێیەتی، بەڵام چۆن بیگەڕێنینەوە؟
هەروەها ئەو پەڕگەیەی کە سڕیتەوە تەنانەت لە سیستەمی زبڵدان(Trash)یشدا ناتوانرێت شوێنپێی بگیرێت. یەکەم کاردانەوەت دەبێتە ترس لەبەر ئەوەی هەرگیز هەستێکی ئاسوودەکەر نییە کە داتاکان لەدەست بدەیت لەکاتێکدا لەسەر سیستەمێکی کە پێی دەوترێت سیستەمی کارپێکردنی لینوکس.
بەڵام ئەم بابەتە لێرەدایە بۆ ئەوەی دڵنەواییمان بکات لە خەمی لەدەستدانی داتا لەکاتێکدا لە ژینگەیەکی سیستەمی کارپێکردنی لینوکسداین.
شڕۆڤە
با بۆ نموونە گریمانە بکەین کە ئەم پەڕگەیەی خوارەوە ‘linuxshelltips’ لە ناو شوێنی (/dev/sdb5) لەسەر سیستەمی لینوکسمان لە بەشەی (/media/dnyce/117137A85FFD287C) بوونی هەبێت.
$ cd /media/dnyce/117137A85FFD287C $ nano linuxshelltips $ cat linuxshelltips
ئێمە بڕیارە بیسڕینەوە و دواتر هەوڵی گەڕاندنەوەی داتا ونبوو و سڕاوەکان بدەین.
$ rm linuxshelltips $ ls -l
ئێمە بە سەرکەوتوویی فایلەکەمان سڕیوەتەوە و پشتڕاستمان کردەوە کە چیتر لە پەپکەکەمان بەردەست نییە. ئێستا دەتوانین سەیری چارەسەرێکی بژاردەیی بکەین بۆ وەرگرتنەوەی زانیارییە لەدەستچووەکانمان.
گەڕاندنەوەی فایلێکی سڕاو بەیارمەتی ئامرازی گەڕانەوەی داتاکانی TestDisk
ئامرازی گەڕانەوەی زانیارییەکانی TestDisk تەنها کاریگەر نییە لە گەڕاندنەوەی زانیارییە ونبووەکان بەڵکو لە چاککردنەوەی سیستەمی فایلە تێکچووەکان لە ژینگەیەکی لینوکسدا کاریگەرە.
دەتوانرێت لەسەر دابەشکردنە سەرەکییەکانی لینوکس دامەزرێت وەک لە خوارەوە وێنا کراوە:
$ sudo apt install testdisk [On Debian, Ubuntu and Mint] $ sudo yum install testdisk [On RHEL/CentOS/Fedora and Rocky Linux/AlmaLinux] $ sudo emerge -a app-admin/testdisk [On Gentoo Linux] $ sudo pacman -S testdisk [On Arch Linux] $ sudo zypper install testdisk [On OpenSUSE]
کاتێک دامەزرا، بگۆڕە بۆ ئەژمێری بەکارهێنەری ڕەگ و testdisk دەستپێبکە، و Enter بکە لەسەر ئەو بژاردەیەی کە تیشکی خراوەتە سەر کە لەسەری نووسراوە “Create a new log file”.
$ sudo -i # testdisk
پێرستی هەموو ئەو ئامێرە پەپکانە کە لە سیستەمەکەتدا هەن، پێشکەشت دەکرێت. بچۆ بۆ ئەو شوێنەی کە دەتەوێت زانیارییە ونبووەکانت لێ وەربگریتەوە. لە دۆخی مندا دیسکەکە /dev/sdb ە.
دواتر کلیلی تیرەکانی کیبۆرد بەکاربهێنە و بچۆ بۆ بژاردەی مینیوی [Proceed] لە خوارەوەی لیستی دیسک درایوەکە.
TestDisk مەیلی ئەوەی هەیە کە تیشک بخاتە سەر بژاردەی گونجاو. لەم هەنگاوەدا بە بژاردەی پێشوەختە بۆ جۆری خشتەی بەشەکان بڕۆ بە فشاردان لەسەر Enter لەسەر تەختەکلیلەکەت.
بژاردەی [Advanced] هەڵبژێرە و لەسەر تەختەکلیلەکەت Enter لێبدە.
بچۆ بۆ بژاردەی بەشەکە کە هەڵبژاردەی [Undelete] لە خوارەوەی پەنجەرەی تێرمیناڵەکە ئاشکرا دەکات و لەسەر کیبۆردەکەتEnter بکە.
وەک دەبینین ئەو فایلە linuxshelltips کە لە ئاستی ڕەگی دایرێکتۆریەکەمان دروستمان کردووە ئامادەیە. تەنانەت ئاماژەی کاتیش هەیە کە بە وردی ئەو بەروارە کە فایلەکەت دروستکردووە نیشان دەدا.
ئەگەر زیاتر لە یەک فایلت هەیە کە پێویستی بە گەڕانەوە هەیە، کلیلی تەختەکلیلەکەت aبەکاربهێنە بۆ هەڵبژاردن/هەڵنەبژاردنیان. بۆ کۆپیکردنی چەندین پەڕگەی هەڵبژێردراو، کلیلی تەختەکەت C بەکاربهێنە.
بۆ ڕوونووسکردن تاکە پەڕگەیەک/ئێستا، کلیلی تەختەی C بەکاربهێنە. بەو پێیەی ئێمە مامەڵە لەگەڵ یەک فایلدا دەکەین، کلیلی تەختەیc بەکاردەهێنین کە ئاڕاستەمان دەکاتەوە بۆ پەنجەرەی تێرمیناڵی خوارەوە.
بچۆ بۆ بژاردەی دووەم.
بچۆ بۆ بەڕێوەبەرایەتی سەرەکی و Enter بکە.
بەکارهێنەری سیستەمەکەت هەڵبژێرە و Enter بکە.
لەوانەیە بمانەوێت فایلە وەرگیراوەکەمان کۆپی بکەین بۆ ناوەڕۆکی Desktop کە تیشک خراوەتە سەر بە بەکارهێنانی کلیلی تەختەکەتc.
با گریمانە بکەین کە ئێمە ژێر دایرێکتۆرییەکمان دروست کردووە بە ناوی recovered لەناو دایرێکتۆری Desktop.
$ mkdir -p $HOME/Desktop/recovered
پێویستە سەرەتا بچینە سەر ئەم بەڕێوەبەرایەتییە…
دواتر دوگمەی تەختەکلیلەکەتc دەدەیت بۆ ڕوونووسی زانیارییە وەرگیراوەکان. کاتێک کلیلی c لێدەدەیت، کاتێک زانیارییە ونبووەکان دەگەڕێندرێنەوە، ئاڕاستە دەکرێیتەوە بۆ ئەم مینیۆوە.
ئێستا دەتوانیت لە TestDisk دەربچیت بە بەکارهێنانی دوگمەی q بۆ گەڕانەوە بۆ دوگمەیQuit.با پشتڕاستی بکەینەوە کە ئایا فایلەکەمان وەرگیراوەتەوە:
$ ls -l recovered
بەو پێیەی ئێمە ئەژمێری بەکارهێنەری ڕەگمان بەکارهێنا بۆ گەڕاندنەوەی پەڕگەکە، پێویستە خاوەندارێتی پەڕگەکە بگۆڕین بۆ بەکارهێنەری ئاسایی و ڕەوایی داتاکانی پەڕگەکە پشتڕاست بکەینەوە.
sudo cat recovered/linuxshelltips$
$ sudo chown user:group recovered/linuxshelltips $ ls -l recovered/linuxshelltips $ sudo cat recovered/linuxshelltips
ئێمە بە سەرکەوتوویی فایلە ونبووەکەمان و داتاکانیمان وەرگرتەوە بە بەکارهێنانی ئامرازی گەڕانەوەی داتاکانی TestDisk، کە ئامرازێکی کاریگەرە نەک تەنها لە گەڕاندنەوەی داتا ونبوو و سڕاوەکان بەڵکو چاککردنەوەی سیستەمی فایلە تێکچووەکان.
